Bir günlük hizmet tespit davası sorununu pek çok kişi emeklilik zamanı yaklaştığında farketmekte ve çözüm arayışına çok geç girmektedir. Zira ilk işe giriş tarihi emeklilik yaşı ve emekli olmak için gerekli olan prim açısından önemlidir. İlk işe giriş tarihinizde prim ödemesi gözükmüyorsa ve fiilen bu tarihte çalışmaya başladıysanız emeklilik işlemlerinde bu tarih dikkate alınmamaktadır.
Mesela 1985 yılında işçi olarak bir yerde çalıştınız ve Sgk'ya sigorta bildiriminiz yapıldı ancak priminiz ödenmedi. Daha sonraki sigorta girişiniz de 1990 yılında olsun ve işveren tarafından priminiz ödenmiş olsun. İşte burada emelilik yaşı ve primi hesabında Sgk 1990 yılını dikkate almaktadır. Bu tür mağduriyetlerin giderilmesi açısından mevzutta hizmet tespit davası açılabileceği öngörülmüştür. Yani hizmet tespit davası açılarak sigortalılık başlangıcı fiilen ilk çalışılan tarih olarak tespit edilebilir. Bu yazımızda bir günlük hizmet tespit davası açılırken nelere dikkat etmek gerekir sorusunun cevabı üzerinde duracağız.
Bir günlük hizmet tespit davası açılmadan önce SGK'ya herhangi bir başvuru gerekir mi ?
Dava açılmadan önce kişi Sgk'ya başvuru yapmalıdır. Kişi başvurusunda ilk işe giriş tarihinin fiilen çalıştığı tarihin olması gerektiğini belirterek Sgk'dan sigorta başlangıç tarihinin düzeltilmesini talep etmelidir. Ancak bu başvuruların ekseriyetle reddedildiğini de okurlarıma belirtmek isterim.
Dava açma süresi nedir ?
Dava açmak için kanunda 5 yıllık hak düşürücü süre şartı vardır. Bu süre sigortasız olarak çalışılarak geçirilen sürenin son yılından başlamaktadır. Ölüme bağlı olarak hak kazanan kişiler için 5 yıllık hak düşürücü süre işçinin vefatından sonra başlar. Eğer işveren tarafından Sgk'ya bildirilen bordrolarda işçinin ismi varsa 5 yıllık süre noktasında bir sorun ile karşılaşılmayacaktır.
Dava açma hakkı bulunanlar kimlerdir ?
Hizmet tespiti davasında davacı taraf, hizmetin tespitini isteyen kişi yahut bu kişinin vefatı halinde gelir ve aylık bağlanılmasına yada alacaklara hak kazanan eşi, çocukları anne veya babası gibi kişiler olabilir.
Dava kime karşı açılmalıdır ?
Bir günlük hizmet tespit davası Sgk'ya karşı açılmalıdır.
Dava nerede ve hangi mahkemede açılır ?
Dava; işçinin çalıştığını iddia ettiği işverenin bulunduğu yerin İş Mahkemesinde açılır.
Bir günlük hizmet tespit davasının yargılamasında yetkili İş Mahkemesi resen bir takım hususları araştırmak zorundadır. Ancak davayı açan kişi davasını açarken bir iddiada bulunduğu için ispat hususuna dikkat etmelidir. Bu sebeple dava konusu tarihte kişi ile birlikte çalışan bordro tanıklarının beyanları önemlidir. Ayrıca kişinin çalıştığı iş yerine komşu işyerlerinin kolluk marifetiyle yapılan araştırma sonucunu da dikkat edilmesi gerekmektedir.
Bir günlük hizmet tespit hizmet tespiti davası açıp, mahkeme tarafından bir günlük hizmet tespiti yapılan kişinin, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından hesaplanacak primleri; gecikme zammı ve idari para cezasıyla birlikte işverenden tahsil edilir. Resmi kayıtlarda bu şekilde yapılan düzeltmelerden dolayı kişinin emeklilik yaşı ve emekliliğe esas prim sayısı mahkemenin tespit ettiği bu tarih üzerinden hesap edilir.