1- Yapılandırma kapsamına hangi borçlar girmektedir? Yapılandırma kapsamına giren borçları şöyle sayabiliriz:
•2020/Ağustos ayı ve öncesi dönemlere ait, kesinleşmiş; ◦Sigorta primleri,
◦Genel Sağlık Sigortası primleri, ◦İşsizlik sigortası primleri,
◦31.12.2020'den önce kesinleşen idari para cezaları,
◦İş kazası, meslek hastalığı veya malullük sonucunda doğan rücu alacakları, ◦Yersiz ödenen gelir ve aylıklardan doğan alacaklar,
◦Bağ-Kur sigortalılarının daha önce durdurulan hizmet sürelerinin ihyası halinde doğan alacaklar, ◦İsteğe bağlı ve topluluk sigortası primleri,
◦6183/48. madde kapsamında taksitlendirilen alacaklar, ◦Kanunun yayımı tarihinden önce asılları ödenmiş alacakların; henüz ödenmemiş fer'ileri,
◦5510/Ek-5, Ek-6 ncı maddeleri ile 2925 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılıklardan doğan primler, yapılandırma kapsamındadır.
2-Yapılandırma başvuruları ne zaman başlayacak ve son başvuru tarihi ne olacak?
•Başvurular, kanunun Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından başlamış olup, yapılandırma için son başvuru tarihi 31 Aralık 2020'dir. Henüz başvuruda bulunmamış olanlar için son 15 günlük dilime girdiğimizi bir kez daha hatırlatmak isterim.
3-Peki Başvurular nasıl ve nereye yapılır?
Başvurular 31 Aralık 2020 tarihine kadar, e-sigorta kanalıyla internet üzerinden veya edevlet üzerinden yapılabileceği gibi, şahsen veya posta yoluyla bağlı bulundukları sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine de yapılabilir. Vatandaşlarımızdan öncelikli ricamız, başvurularını mümkün mertebe internet ve e-devlet üzerinden yapmaları, böylesi hem kendi sağlıkları açısından hem de zamandan tasarruf anlamında daha faydalı olacaktır. Biz il müdürlüğü ve bağlı merkez müdürlüklerimiz olarak gerekli tüm tedbirleri fazlasıyla alıyoruz, bundan kimsenin şüphesi olmasın. Valiliğimizin kararı gereği kurumlarımıza girişlerde HES Kodu sorgulaması zorunluluğu var biliyorsunuz, tabi bu ister istemez bir yığılmaya sebep oluyor. Bu nedenle internet ve e-devlet üzerinden yapılabilecek başvuruların kurumumuza gelmeden yapılmasını tavsiye ediyoruz.
◾İşverenler, e-sigorta kanalıyla, şahsen veya posta yoluyla ilgili SGM''ye,
◾4/b (Bağ-Kur) sigortalıları. e-devlet üzerinden, şahsen veya posta yoluyla herhangi bir SGM'ye, ◾Primlerini kendi ödeyenler, e-devlet üzerinden, şahsen veya posta yoluyla dosyalarının olduğu SGM'ye,
◾4/b (Bağ-Kur) sigortalıları, ihya borçları için sigorta dosyalarının olduğu yerdeki SGİM/SGM'ye 31 Ocak 2021 tarihine kadar başvuru yapabileceklerdir.
◾Şurasını ayrıca belirtmek sterim ki; Genel Sağlık Sigortası borçları için başvuru şartı aranmayacak, tüm borçlar otomatik olarak Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılandırılacaktır.
4- Ödemelerde taksit imkanı var mı?
Evet tatbikî. İkişer aylık periyodlarla; 6, 9, 12, 18 taksit seçeneği ile ödeyebilme imkanı bulunmaktadır. Borçlarını taksitle ödemek isteyen vatandaşlarımız Kanundaki vade farkını ödenmek suretiyle; 6, 9, 12, 18 taksit seçeneğinden birini tercih edebilecekler. 18 ay taksit seçeneğini tercih eden bir vatandaşımız borcunu 36 ayda ödeyecektir. Tercih edilen taksit sayısına göre güncellenecek tutar aşağıdaki katsayılara göre belirlenecektir.
◾6 eşit taksit için (1,045),
◾9 eşit taksit için (1,083),
◾12 eşit taksit için (1,105),
◾18 eşit taksit için (1,15), Borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre taksitlendirmiş veya 2018 yılındaki yapılandırma Kanununa (7143) başvurmuş ve hala taksitlerini ödemekte olanlar da kalan taksit tutarlarını yapılandırabileceklerdir.
5-Peşin ödemenin nasıl bir avantajı olacak? Peşin ödemelerde Yİ-ÜFE tutarının yüzde 90, iki taksitte ödemede ise Yİ-ÜFE tutarının yüzde 50'si silinecektir.
◾Prim aslının tamamının ve prim aslına uygulanan Yİ-ÜFE'nin %10'nun, en son 1 Mart 2021 tarihine kadar veya geç ödeme zammıyla birlikte 31 Mart 2021 tarihine kadar peşin ödenmesi halinde Yİ-ÜFE tutarının %90'ı silinecektir.
◾İlk taksitin süresinde ve tam ödenmesi şartıyla prim aslının tamamının ve prim aslına uygulanan Yİ-ÜFE'nin %50'sinin 30 Nisan 2021 tarihine kadar peşin ödenmesi halinde, YİÜFE tutarının %50'si silinecektir. 6-Başvuru sonuçları nasıl takip edilecek?
◾İşverenler, yapılandırmaya ilişkin ödeme planlarını e-sigorta vasıtasıyla ulaşabilecekleri, işveren sistemi üzerinden öğrenebilir, iş yeri dosyalarının bağlı bulunduğu ünitelerden de ödeme planlarını temin edilebilirler.
◾4/b (Bağ-Kur) kapsamındaki sigortalılar yapılandırma başvuru sonuçlarını; e-devlet üzerinden, adreslerine tebliğ edilen ödeme planlarından, bankalardan ve müracaatları halinde sosyal güvenlik il müdürlükleri/ sosyal güvenlik merkezlerinden öğrenebilirler. 7-Yapılandırma nasıl bir avantaj sağlayacak?
◾Yapılandırma Kanununa göre süresinde ödenen alacaklara, Kanunun yayımlanma tarihinden sonra gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmayacaktır.
◾Yapılandırmadan yararlanmak için herhangi bir teminat istenmeyecektir.
◾Yapılandırmadan önce tatbik edilen hacizler, yapılacak ödemeler nispetinde kaldırılacaktır. ◾Yapılandırılan borçlardan dolayı icra takibi ve haciz işlemleri yapılmayacaktır.
◾Yapılandırmada ilk iki taksitin ve yapılandırma dışındaki borçların süresinde ve tam olarak ödenmesi halinde borcu yoktur yazısı alınabilecektir.
◾İl özel idareleri ve spor kulüplerince yapılandırılan borçlar ikişer aylık dönemler halinde azami 36 eşit taksitte ödenebilecektir.
◾Yapılandırma devam ettiği sürece yapılandırma taksitlerinin ve yapılandırma dışındaki borçların süresinde ödenmesi kaydıyla sigorta primi teşvik uygulamalarından yararlanılacaktır.
◾İhale ve İnşaat İş Yerleri İçin; ◦Borçlarının peşin veya taksitle tamamının ödenmesi kaydıyla ilişiksizlik belgesi/teminat iadesi yazısı verilecektir. ◦Borç teminat karşılığı yapılandırılırsa, yapılandırılmış olan borçların ödenmesi beklenilmeden ilişiksizlik belgesi/teminat iade yazısı verilebilecektir. 8-İdari para cezaları için nasıl bir yöntem izlenecek? Yapılandırmaya başvuranların idari para cezalarının % 50'si ile bugüne kadar uygulanan gecikme cezası ve zammı tamamen silinecek, kalan % 50'lik kısma sadece Yİ-ÜFE (Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksi) uygulanacaktır. 9-Genel Sağlık Sigortası(GSS) borçları nasıl yapılandırılacak?
◾Evet bu soru için özelikle teşekkür ederim, çünkü burada yeni bir düzenleme yapıldı şimdiye kadar çıkan yapılandırmalardan farklı olarak; şöyle ki, Ağustos 2020 ve öncesine ait Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçları otomatik olarak yapılandırılacaktır. GSS borçları için vatandaşlarımızın başvuru yapmasına gerek bulunmamaktadır.
◾30 Nisan 2021 tarihine kadar ana para borcun tamamının ödenmesi halinde bu borca ilişkin gecikme cezası ve zammı silinecektir.
◾Ayrıca, gelir testi için aranan bir aylık süreyi kaçırmış ve bugüne kadar da hiç gelir testi yaptırmamış vatandaşlarımız borcunu ödeyemeyecek durumda ise 31 Mart 2021'e kadar gelir testi için başvuru yapması durumunda, geliri asgari ücretin üçte birinin altında çıkan vatandaşlarımızın borçları silinecek ve primleri devlet tarafından ödenecektir.
◾Vatandaşlarımız, otomatik olarak yapılandırılan GSS borçlarını e-devlet üzerinden veya bankalar aracılığıyla öğrenebilir ve takip edebilirler. 10-Prim borcu olanların sağlığa erişim imkanı olacak mı? Bağ-Kur borcu olanların, ilk taksitlerini ödedikten sonra cari aylarda 60 günden fazla prim borçlarının olmaması halinde, GSS borcu olanların ise son 1 yıl içinde 30 gün prim ödeme gün sayısına sahip olması halinde hem kendileri hem de bakmakla yükümlü olduğu kişiler sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek ve hastaneye gittiklerinde provizyon alabilecekler. 11-İlk ödeme tarihi ne zaman olacak? Sigorta primi, idari para cezası, işsizlik sigorta primi gibi borçların peşin veya ilk taksit ödemelerinin 1 Mart 2021 tarihine kadar yapılması gerekmektedir. 12-4/b(BAĞ-KUR) borçlarının silinmesine yönelik bir düzenleme var mı?
◾31.10.2020 tarihi itibarıyla prim borcu bulunan Bağ-Kur sigortalılarının borçlarını 1 Şubat 2021 tarihine kadar ödeyememeleri veya yapılandırma kanunu kapsamında yapılandırmamaları halinde; ◦31 Ekim 2020 (Ekim ayı dahil) tarihinden önceki prim borcu bulunan hizmetleri durdurularak, prim borçları silinecektir.
◾Faaliyetlerine devam edenlerin ise sigortalılıkları 1 Kasım 2020 tarihi itibarıyla yeniden başlatılacaktır. ◾Daha sonra sigortalı ya da hak sahipleri tarafından talep edilmesi halinde durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı, talep tarihindeki prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanarak borç tutarının tamamının borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir.
