Sosyal Güvenlik bazı şartlarda özellikle de kadın emekliye çift maaşhakkı tanıyor. Çift maaş hakkı sadece emekliye değil, dul ve yetimlere de sağlanıyor. Dul kavramı kadınlar için kullanılsa da bu kapsama erkekler de giriyor. Çoğu emekli, aldığı maaşın kesilebileceği endişesiyle veya bilmediği için ikinci hatta üçüncü maaş hakkını aramıyor.
HANGİSİ OLURSA OLSUN
Emekli hangi sigortalılık kurumuna (SSK, Bağkur, Emekli Sandığı) tabi olursa olsun, vefat eden eşinden dul aylığı yani ikinci bir maaş alıyor. Örneğin; kadın SSK emeklisi, eşi vefat etmiş Bağkur emeklisi ise dul aylığı alıyor. Vefat eden eş SSK veya Bağkurlu ise dul emekli eş, maaşın yüzde 50'sini, eş Emekli Sandığı'na tabi (memur) ise maaşın yüzde 75'ini alıyor.
ÜÇE KADAR YOLU VAR
Bazı durumda emekli kadının üç farklı emekli maaşı alma hakkı doğuyor. Peki nasıl oluyor? Kendi çalışmasından dolayı SSK emeklisi olarak maaş alırken, vefat eden Bağkur emeklisi kocasının ölümünden sonra dul aylığı alan kadın, Emekli Sandığı'ndan emekli olmuş babasının vefatından sonra yetim aylığı da alabiliyor. Yani üç maaşa da hak kazanıyor.
KİMLER YARARLANIYOR?
● Eşim, 6 yıllık devlet memuru iken vefat etti. Bağkur'a tabi çalışıyorum. Emekli Sandığı'ndan dul aylığı alabilir miyim? Bağkur'a tabi çalışmanız, Emekli Sandığı'ndan dul aylığı almanıza engel değil.
● Eşimden SSK'dan dul aylığı alıyorum. Babamdan Emekli Sandığı yetim aylığı alabilir miyim? SSK'dan dul aylığı alan kadınlar, Emekli Sandığı emeklisi babasından dolayı yetim aylığı alabilirler.
● SSK emeklisi bir kadınım. Babam, Emekli Sandığı emeklisi iken vefat etti. Babamın emekli aylığından yararlanabilir miyim? Babanızdan dolayı yetim aylığı alabilirsiniz. Ancak bekar veya dul olmanız gerekiyor.
● SSK'ya tabi çalışıyorum. Emekli Sandığı'ndan yetim aylığı alabilir miyim? Vefat etmiş olan kişinin hizmetinin 10 yıldan fazla olması halinde SSK'ya tabi çalışan kız yetimlere aylık bağlanabilir. Erkek yetimlere ise malul ve muhtaç olmaları halinde aylık bağlanır. Vefat etmiş olan kişinin hizmetinin 5 ila 10 yıl arasında olması halinde SSK'lı çalışan kız ve erkek yetimlere aylık bağlanamaz.
● Eşimden Bağkur dul aylığı alıyorum. Babamdan Emekli Sandığı'ndan yetim aylığı alabilir miyim? Bağkur dul aylığı almanız, Emekli Sandığı'ndan yetim aylığı almanıza engel değil.
● Eşimden Emekli Sandığı dul aylığı alıyorum. Babamdan Emekli Sandığı yetim aylığı alabilir miyim? Bu durumda tercih ettiğiniz aylığı alabilirsiniz. Yani tek maaş hakkınız var.
MEMUR EMEKLİSİ DE İSTİYOR
İkinci maaş konusunda SSK ve Bağkurlular şanslı gibi gözüküyor. Ancak yasal olarak birçok kişiye, dul ve yetime sağlanan bu haktan memur emeklileri mahrum. Kendilerini üvey evlat gibi hissettiklerini belirten memur emeklileri devlet büyüklerinden bu konuda bir çalışma yapılmasını talep ediyor.
